.................
Anton Çehov ailesindeki 6 erkek çocuktan
biriydi. Taganrog’ta eskiden bir serf olan babasıyla birlikte
yaşadı. Babası Pavel Yegorovitch özgürlüğüne kavuştuktan sonra bir mağaza
işletmeye başladı. Fakat mağaza Pavel’in tecrübesizliği ve Vladikavkaz’a
yapılan tren yolu nedeniyle kötüye gidiyordu. 1876’a gelindiğinde aile çok kötü
durumdaydı. Pavel iflas etti. Dükkânı kapattı. Borçlar birikmişti. Tutuklanmaktan
korkuyordu. Moskova’ya göçtüler. Çehov’un iki kardeşi Moskova’ya
eğitim için birkaç yıl önce gitmişti. Çehov 16 yaşındaydı. Ailesinden kalanları
satmak ve liseyi bitirmek için Tagangrod’ta kaldı. Aşağıda yer alan küçük
kardeşi Mihail’e yazdığı mektup işte bu zor yılda kaleme alındı. *Ç.N
Sevgili kardeşim Misha,
Bu mektubu yazarken, korkunç bir sıkıntı
içinde, kapının önünde esniyorum. Bu yüzden belki beni bu derin mektuba nasıl
cevap verdiğimle ilgili yargılayabilirsin. Mektubun başarılıydı. Tüm mektup
boyunca tek bir heceleme hatası dahi bulamadım. Fakat bir nokta var ki bundan
hiç hoşlanmadım. Neden kendini küçük görüyorsun. Değersizliğinin
farkında mısın? Tanrıdan önce fark et. Belki güzellik, zekâ ve doğanın yanında
önemsizsin. Fakat insanların arasında asla önemsiz değilsin. Onların arasında
asla namussuz değilsin, sen dürüst bir adamsın. Yoksa değil misin? Öyleyse,
kendine dürüst bir adam olarak saygı duy. Dürüst adamlar asla değersiz
değildir. Utanma, birin değersizliğinin farkındalığıyla mütevazı ol.
Okuman iyi bir şey. Okuma alışkanlığı
kazan. Madam Beecher- Stowe gözlerinden bir damla yaş düşürmeye mi çalışıyor?
Daha önce ben okumuştum onu. 6 ay önceydi. Okuduktan sonra hoş
olmayan bir duyguya, ölümlülerin çok fazla kuş üzümü veya kuru üzüm yedikten
sonra hissettiklerine benzeyen bir duyguya kapıldım. Mesela Don Kişot’u oku.
Cervantes neredeyse Shakespeare seviyesindedir. Diğer bir önerimse Turganyev’in
Hamlet ve Don Kişot’u. Değerli kardeşim Sen bunu anlayamayabilirsin. Eğer seyahatte
okuyacaksan bu kitap seni sıkmayacaktır. Gonçarov’dan Pallada Fırkateyn’i de
okuyabilirsin ayrıca.
…Yanımda bana bir ay için 20 rublelik
nezaret parası ödeyen yatılı bir öğrenciyle birlikte geliyorum. Gerçi bu 20
ruble bile yeterli değil. Özellikle Moskova’daki yiyecek fiyatları ve annemin
yatılı öğrenciyi dürüst çabasıyla beslemekteki fakirliği düşünüldüğünde.
Taganrog
1 Temmuz 1876
Anton Çehov’un ailesi ve arkadaşlarına
mektuplarından. Rusça’dan İngilizceye çeviren Constance Garnett. Chatto and Windus,
1920. Ss. 39-40 -Londra
